مد منفصلمد حاصل از وقوع همزه (ابتدای یک کلمه) پس از حرف مد (انتهای کلمه قبل) را مد منفصل گویند. ۱ - تعریفمد منفصل از اقسام مد فرعی یا غیرطبیعی و در جایی است که حرف مد و سبب آن (همزه) در یک کلمه قرار ندارند؛ بلکه حرف مد در آخر کلمه و همزه در ابتدای کلمه بعد قرار می‌گیرد، و مقدار مد آن از دو تا پنج حرکت است؛ مانند: «بما انزل»، «کفروا الی»، و «ماله اخلده». برخی از قاریان مثل ابن عامر و کسائی ، مد منفصل را به قصر خوانده‌اند؛ از این رو، این مد را باید مد جایز دانست. شاید علت کشش در مد متصل و منفصل آن باشد که حروف مدی دارای صفت خفا، و همزه، دارای صفت نبر است؛ لذا برای رعایت صفات حروف و آسانی تلفظ، همزه به سهولت ادا می‌شود. ۲ - نامهای دیگر مد منفصلمد منفصل دارای نامهای دیگری هم است:۱. مد فصل ؛ زیرا فاصل بین دو کلمه است. ۲. مد اعتبار ؛ زیرا دو کلمه را به منزله یک کلمه اعتبار می‌کند. ۳. مد حرف به حرف ؛ یعنی مد کلمه‌ای به کلمه دیگر. ۴. مد جایز ؛ به دلیل اختلاف در مد و قصر آن. [۲]
موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص۱۰۳.
[۳]
جمعی از محققان، التجوید، ص۳۹.
[۴]
ابن ابی حاتم، عبد الرحمان بن محمد، مدخل الی علم التجوید، ص۱۹۳.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مد منفصل». |